Επί Ασπαλάθων - Over Aspalathus Bushes

Ήταν ωραίο το Σούνιο
τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού,
πάλι με την άνοιξη.
Λιγοστά πράσινα φύλλα
γύρω στις σκουριασμένες πέτρες
το κόκκινο χώμα και οι ασπάλαθοι
δείχνοντας έτοιμα
τα μεγάλα τους βελόνια
και τους κίτρινους ανθούς.
Απόμερα οι αρχαίες κολόνες,
χορδές μιας άρπας
που αντηχούν ακόμη…

Γαλήνη
-Τι μπορεί να μου θύμισε
τον Αρδιαίο εκείνον;
Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ,
χαμένη στου μυαλού τ’ αυλάκια.
Τ’ όνομα του κίτρινου θάμνου
δεν άλλαξε από κείνους τους καιρούς.
Το βράδυ βρήκα την περικοπή:
“τον έδεσαν χειροπόδαρα” μας λέει
“τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν
τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν
απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους
και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο κουρέλι”.

Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του
Ο Παμφύλιος ο Αρδιαίος, ο πανάθλιος Τύραννος.

31 του Μάρτη 1971

Γιώργος Σεφέρης

Είναι το τελευταίο ποίημα του Σεφέρη και δημοσιεύτηκε στο Βήμα (23.9.71) τρεις μέρες μετά το θάνατό του στην περίοδο της δικτατορίας. Το ποίημα βασίζεται σε μια περικοπή του Πλάτωνα (Πολιτεία 614 κ.ε.) που αναφέρεται στη μεταθανάτια τιμωρία των αδίκων και ιδιαίτερα του Αρδιαίου. Ο Αρδιαίος, τύραννος σε μια πόλη, είχε σκοτώσει τον πατέρα του και τον μεγαλύτερο του αδερφό του. Γι' αυτό και η τιμωρία του, καθώς και των άλλων τυράννων, στον άλλο κόσμο στάθηκε φοβερή. Όταν εξέτισαν την καθιερωμένη ποινή που επιβαλλόταν στους αδίκους και ετοιμαζόταν να βγουν στο φως, το στόμιο δεν τους δεχόταν αλλά έβγαζε ένα μουγκρητό. "Την ίδια ώρα άντρες άγριοι και όλο φωτιά που βρισκόταν εκεί και ήξεραν τι σημαίνει αυτό το μουγκρητό, τον Αρδιαίο και μερικούς άλλους αφού τους έδεσαν τα χέρια και τα πόδια και το κεφάλι, αφού τους έριξαν κάτω και τους έγδαραν, άρχισαν να τους σέρνουν έξω από το δρόμο και να τους ξεσκίζουν επάνω στ' ασπαλάθια και σε όλους όσοι περνούσαν από εκεί εξηγούσαν τις αιτίες που τα παθαίνουν αυτά και έλεγαν πως τους πηγαίνουν να τους ρίξουν στα Τάρταρα". (Πλ. Πολιτεία 616).

.........................................................................

Sounion looked beautiful
that day of Annunciation,
in spring once again.
A few green leaves
around the rusty stones
colour red and the aspalathus bushes
ready,showing their long needles
and their yellow flowers.
Not far away the ancient columns,
threads of an harp
echoing still.

Tranquillity.
-What may reminded me
of that man Ardieus?
A word of Plato I suppose
lost in my brain's ditches.
The name of the yellow bush
did not change all this time.
In the night I found the excerpt:
"They tied him in hands and feet", he says,
threw him down and skinned him,
drew him farther and tore him apart,
over the aspalathus thorns,
grabbed him and left him as a rag
down in Tartarus."

And so, in the nether world, paid his sins
Ardieus from Pamfylia, the sordid tyrant.


1971, March 31

This is G.Seferis last poem, and was published three days after his death (23/9/71) , in Vima newspaper,during the junta era in Greece. It is based on an excerpt of Plato's "Politeia",referring to the afterlife punishment of the unfair and especially Ardieus, a tyrant who had murdered his father and his older brother. Because of this, his punishment- and all tyrants in general- in the nether world was terrible. When the tyrants got the usual punishment of the unfair and were ready to come out into the light, the orifice didn't let them out and roared. "At the same time, some wild men nearby who knew what that roar stood for , grabbed Ardieus and the other tyrants,tied them down at hands and feet and beat and scratched them bad. Then, they drew them out the road through the aspalathus thorns and tore them apart and at the end they drove them down to Tartarus." (Plato, Politeia 616)

Giorgos Seferis

English Translation :
Panagiotis Xourafas