Jose Saramago (1922-2010)

Πέθανε ο βραβευμένος με Νομπέλ το 1998 , Πορτογάλος συγγραφέας και δημοσιογράφος, Jose Saramago, πρίν 4 μέρες σε ηλικία 87 ετών, στο Lanzarote στα Κανάρια Νησιά, όπως ανακοινώθηκε από την οικογένειά του και τον εκδοτικό του οίκο, Alfaguara.Γεννημένος στις 16 Νοεμβρίου του 1922, ο Saramago εργάστηκε ως μεταφραστής και αργότερα ως δημοσιογράφος, ενώ διακρίθηκε αρκετές φορές για το συγγραφικό του έργο. Ποτισμένα από τη συμπόνια του για τον άνθρωπο, στοιχειωμένα από τον συμβολισμό, στον οποίο με μαεστρία επιδόθηκε, και από τις μακρόσυρτες φράσεις που σε τραβούν να ακολουθήσεις τον στοχασμό του, τα βιβλία του Σαραμάγκου έμειναν σταθερά επικεντρωμένα στη βάσανο του ανθρώπου και τη βάσανο των κοινωνικών. Στις σελίδες τους ευδοκίμησαν οι αρνήσεις σε θεμελιώδεις συμβάσεις. Αθεος γαρ,αριστερός,πολέμιος της αδικίας και της ανισότητας, συχνά έλεγε "από όλες τις λέξεις προτιμώ το όχι". Αυτό είχε πει και το 1998, αμέσως μόλις πληροφορήθηκε τη βράβευσή του με το Νόμπελ. Αυτό το όχι προέταξε το 1993 στη τότε κυβέρνηση της Πορτογαλίας που αντέδρασε για το βιβλίο του "Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιο" και αυτοεξορίστηκε στο νησί Lanzarote.Aυτοδίδακτος μπήκε στα γράμματα ο Σαραμάγκου. Παιδί αγροτικής οικογένειας, εγκατέλειψε τις σπουδές του στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου, έκανε διάφορες δουλειές κι έφτασε στα 50 για να αρχίσει να δημοσιεύει συστηματικά. "Εγχειρίδιο ζωγραφικής και καλλιγραφίας", "Το χρονικό του μοναστηριού", "Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις", "Η πέτρινη σχεδία", "Ιστορία της πολιορκίας της Λισαβόνας", "Όλα τα ονόματα", "Περί θανάτου" και τελευταίο βιβλίο του "Κάιν" κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο.
Στη μεση ηλικία του γνώρισε την επιτυχία και στη δύση του βίου του, περασμένα 80, γνώρισε τη μαγεία του ίντερνετ. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, διατηρούσε το δικό του blog. Επιμελώς τηρούσε επίσης τη συνήθεια της ετήσιας έκδοσης ημερολογιακών του καταθέσεων στα "Τετράδια του Λανθαρότε". Έγραψε κι ένα βιβλίο για παιδιά. "Το μεγαλύτερο λουλούδι του κόσμου", όπου ο μικρός της ιστορίας του έκανε κάτι "πολύ μεγαλύτερο από το μπόι του", 
έσωσε από το θάνατο ένα λουλούδι.
Η ιστορία αυτή έγινε και ταινία μικρού μήκους : 
http://www.youtube.com/watch?v=TGgC7C2wI-g



Το 1992 ίδρυσε το Εθνικό Μέτωπο για την Προστασία του Πολιτισμού. 
(Biography of Jose Saramago In Εnglish: http://www.kirjasto.sci.fi/saramago.htm)
Aκολουθεί ένα υπέροχο απόσπασμα από το έργο του Baltasar & Blimunda:


Δεν υπάρχει πιό θεσπέσια μυρωδιά απ' αυτήν του αναποδογυρισμένου σανού, από τα κορμιά κάτω από ένα πάπλωμα, από τα βόδια που θρέφονται στη γούρνα, το άρωμα του κρύου αγέρα καθώς φιλτράρει τις χαραμάδες της χορταποθήκης, και ίσως το άρωμα του φεγγαριού, γιατί όλοι ξέρουν πως η νύχτα προσλαμβάνει μιάν άλλη μυρωδιά στο φεγγαρόφωτο, έτσι που κι' ένας τυφλός , ανίκανος να 
ξεχωρίσει τη νύχτα απ' τη μέρα, θα πεί: Το φεγγάρει λάμπει... 

.............................

There is no more satisfying smell than that of turned hay, of bodies under a blanket, of oxen feeding at the trough, the scent of cold air filtering through the chinks in the hayloft, and perhaps the scent of the moon, for everyone knows that the night assumes a different smell when there is moonlight, and even a blind man, who is incapable of distinguishing night from day, will say, The moon is shining...

Panagiotis Xourafas