Thursday 24 March 2016

Οι Γιατροί Είναι Περιττοί - Superfluous Doctors
























(Η κατάσταση στην Θεσσαλονίκη χειροτέρευε γρήγορα. Είμαστε όλοι απίστευτα πεινασμένοι. Πολλοί φυλακισμένοι εκτελούνταν. Επιδημίες Τύφου, Διφθερίτιδας, Ηπατίτιδας και άλλες θέριζαν ενώ περισσότεροι απο 300 άνθρωποι εμφάνιζαν οιδήματα ασιτίας. Ρώτησα τον Γερμανό αξιωματικό αν υπήρχαν άλλοι γιατροί να με βοηθήσουν. Απάντησε "Όχι, οι γιατροί είναι περιττοί". Τεχνικά είχε δίκιο, αλλά τότε με εξαγρίωσε αυτό που είπε.) 



"Περιττοί Γιατροί" - δυό λέξεις που αναζωπυρώνουν κάνοντας
Τις μισοσβησμένες φωτιές της φυλακής να παιχνιδίζουν με τη Μούσα
Και να χτίζουν ένα νέο κόσμο τολμηρό. Εκεί, εκεί δε θα υπάρξουν
Λιμός, πόλεμος ή άλλες θεομηνίες
Να διώξουν την Ειρήνη από τη Γη. Όχι! Εκεί ο άνθρωπος γυρίζει
Από τον ακόλαστο φονικό του συγγενή
Να δει κατάματα τους εχθρούς του, και με την Επιστήμη και την Τέχνη
Με σύμμαχο την Εργασία, να πολεμάνε και να σκοτώνουν
Της ανάγκης τους φόβους, την αρρώστια και τις ρίζες της αρρώστιας,
Την αθλιότητα και την βρώμα, την μοναξιά και τον πόνο,
Και τότε οι γιατροί ας αποσυρθούν από την κεντρική σκηνή και
Ας μας οδηγήσουν στον αιώνα της πρόληψης.
Αλλά ο Θάνατος ήταν κοντά και η πείνα, και σπάνια τα όνειρα των φυλακισμένων.
Ο γιατρός στη Θεσσαλονίκη κάθισε κάτω και τράβηξε τα μαλλιά του



........................




(The situation in Salonica deteriorated rapidly. We were all desperately hungry. Several prisoners had been shot. There were epidemics of Typhoid, Diptheria, Hepatitis, and Sandfly fever and more than 300 cases of “starvation oedema”. I asked the German “Stabsarzt” for another P.O.W. doctor to help me. He replied “No, doctors are superfluous”. He was technically right, but it made me furious at the time.) 



“Superfluous Doctors” – what a phrase to rouse 
Dulled prison fires to flicker with the Μuse 
And build a brave new world. There would be 
No famines, wars, or other acts of God 
To break the Peace on Earth. No! man would turn 
From want on killing of his cousin’s kin 
To face his very foes, and Science, Art 
With Labour in ally, would fight and kill 
Want and its fears, disease, its very roots, 
Squalor and filth and loneliness and pain, 
And then let the doctors quit the centre stage 
To usher in the prophylactic age. 
But death and hunger, and prisoner’s dreams were rare. 
The doctor in Salonica sat down and tore his hair.





Archie Leman Cochrane



Η Ιστορία του Ποιήματος:

Το ποίημα "Οι Γιατροί Είναι Περιττοί" (Superfluous Doctors) γράφτηκε στη Θεσσαλονίκη, στο τέλος Ιουλίου του 1941, με αφορμή ένα επεισόδιο το οποίο διηγείται ο ίδιος ο Cochrane  στην εισαγωγή του βιβλίου του "Effectiveness and Efficiency in Health Care".    Στο αίτημα του Cochrane ως αιχμαλώτου (πολέμου) γιατρού στο στρατόπεδο συγκέντρωσης (στη Θεσσαλονίκη) προς τον υπεύθυνο Γερμανό γιατρό του στρατοπέδου για πρόσθετους γιατρούς, ο Γερμανός γιατρός του απάντησε με τη φράση: "Ärzte sind überflüssig", δηλαδή οι γιατροί είναι περιττοί, δεν χρειάζονται.  
Ο Archibald Leman Cochrane (1909-1988), υπήρξε σπουδαίος γιατρός, εξαιρετικός ερευνητής και διακεκριμένος διανοητής, στον οποίο οφείλεται η "μετάπτωση" από τη περίοδο της "ιατρικής αυθεντίας" στην εποχή της "εμπειρικής δοκιμασίας" (δια της αρχής της μη διαψευσης) και κατά συνέπεια συνέβαλε στην "επιστημονικοποίηση" της κλινικής ιατρικής.  Η μεγίστη συμβολή του Cochrane έγκειται στη εισαγωγή των κλινικών δοκιμασιών και την αξιολόγηση της (ιατρικής) αποτελεσματικότητας και της (οικονομικής) αποδοτικότητας. Ως συνέπεια αυτού του έργου θεωρείται η ιατρική φροντίδα η οποία βασίζεται σε τεκμήρια (Εvidence-based medical care).
 Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Cochrane πολέμησε ως εθελοντής στον εμφύλιο πόλεμο στην Ισπανία στο πλευρό των δημοκρατικών και στη συνέχεια στη Βόρεια Αφρική και στη Κρήτη όπου αιχμαλωτίστηκε από τους Γερμανούς για να μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη και στη Γερμανία. Κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας του έγραψε μια σειρά ποιημάτων μεταξύ των οποίων περίοπτη θέση κατέχει το συγκεκριμένο ποίημα.

No comments: