Sunday 27 December 2009

Αλκμάν : Ποίηση Και Κοσμογονία !

"Οσα λέει σήμερα ο περίφημος φυσικός Στίβεν Χόκινγκ για την κβαντική κοσμολογία ­ η οποία, ως γνωστόν, περιγράφει τις διαδικασίες δημιουργίας του Σύμπαντος ­ περιέχονται σε ποιήματα που έγραψε ο Αλκμάν (!!!) , ένας από τους μεγαλύτερους λυρικούς ποιητές της αρχαιότητας (μέσα 7ου π.Χ. αιώνα), όπως απέδειξαν σε πρόσφατη εργασία τους τέσσερις αστροφυσικοί του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έτσι, εκτός από τον Δημόκριτο που θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης ατομικής φυσικής, φαίνεται ότι οι Ελληνες, μέσω του Αλκμάνος, έχουν προβλέψει, έστω και θεωρητικά, και άλλες σύγχρονες θεωρίες! Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η κοσμογονική άποψη που διατυπώνεται από τον Αλκμάνα στα μέσα του 7ου π.Χ. αιώνα περιγράφει απόψεις πολύ αρχαιότερες οι οποίες συμπίπτουν με σύγχρονες κοσμολογικές υποθέσεις περί γεννήσεως του αισθητού από εμάς αστρικού σύμπαντος «από μια σημειακή ιδιομορφία στο εσωτερικό μιας λευκής οπής, η οποία ­ λόγω της χρονικής συμμετρίας των εξισώσεων του Αϊνστάιν ­ μπορεί να θεωρηθεί ως μια χρονικά ανεστραμμένη μαύρη τρύπα»."
Τα ανωτέρω αναγράφονται σε προ ολίγων ετών άρθρο της εφημερίδας "Το Βήμα", και η λίαν εντυπωσιακή συνέχεια τού εν λόγω άρθρου είναι στη διεύθυνση:
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=34&artid=111183&dt=23/05/1999
Ο Αλκμάν λοιπόν, έζησε γύρω στα 660 π.Χ. στη Σπάρτη αν και η καταγωγή του ήταν απο τις Σάρδεις. Απο την πλούσια παραγωγή του δε σώζονταν παρά ελάχιστοι στίχοι του. Το 1855 βρέθηκε στην Αίγυπτο πάπυρος με έναν απο τος ύμνους του για χορό παρθένων, τα περίφημα Παρθένια - σ' αυτούς χρωστούσε την πλατιά δημοφιλία του. Για τον Αλκμάνα ειπώθηκε πως, όπως ο Σωκράτης κατέβασε τη φιλοσοφία απο τον ουρανό στη γή, το ίδιο κι αυτός κατέβασε τη θρησκευτική λυρική ποίηση απο τον Όλυμπο στους ανθρώπους. Οι ύμνοι του ενώ αρχίζουν απο τους θεούς ύστερα εγκωμιάζουν τους ανθρώπους για την ομορφιά τους, την ηθική και τη φυσική. (Alkman's Biography In English: http://en.wikipedia.org/wiki/Alcman)
Ακολουθεί ένα από τα σωζόμενα ποιήματα του: (Έστι τις σιών τίσις)

ἔστι τις σιῶν τίσις·
ὁ δ΄ ὄλβιος͵ ὅστις εὔφρων
ἁμέραν διαπλέκει
ἄκλαυτος· ἐγὼν δ΄ ἀείδω
Ἀγιδῶς τὸ φῶς· ὁρῶ
ὥτ΄ ἄλιον͵ ὅνπερ ἇμιν
Ἀγιδὼ μαρτύρεται
φαίνην· ἐμὲ δ΄ οὔτ΄ ἐπαινῆν
οὔτε μωμήσθαι νιν ἁ κλεννὰ χοραγὸς
οὐδ΄ ἁμῶς ἐῆι· δοκεῖ γὰρ ἤμεν αὔτα
ἐκπρεπὴς τὼς ὥπερ αἴτις
ἐν βοτοῖς στάσειεν ἵππον
παγὸν ἀεθλοφόρον καναχάποδα
τῶν ὑποπετριδίων ὀνείρων·

Πράγματι παίρνουν οι Θεοί εκδίκηση.
Aξιομακάριστος, όποιος υφαίνει την
ημέρα του ευφρόσυνα, αδάκρυτα. Eγώ
όμως τραγουδώ της Aγιδώς το φως.
Tη βλέπω σαν τον ήλιο, που η Aγιδώ
καλεί να λάμψει μάρτυράς μας. Eμένα
ούτε να την επαινέσω ούτε να την ψέξω
δεν μ' αφήνει η ξακουστή πρώτη του
χορού· γιατί η ίδια υπερέχει τόσο απόλυτα,
όπως ένα άλογο που στήνει κανείς
ανάμεσα σε ζώα της βοσκής, άλογο γρήγορο,
αγωνιστικό και τροπαιοφόρο, με
βροντερές οπλές, βγαλμένο από τα όνειρα
που μας επισκέπονται κάτω απ' τον βράχο.

Seems true the gods get their vengeance.
A man is blessed who devoutly weaves to the
end the web of his day unweeping.
And so I sing of the brightness of Agido: I see her
like the sun, which Agido summons to shine on us as
our witness. As for me, I'm not permitted neither praise
nor blame her by the famous first lady of the Chorus;
For she excels so perfectly, like a horse that someone
puts among animals of a herd, a fast racing horse
a trophy winner horse with booming hoofs,
taken off those dreams visiting us under the rock.

Alkman

No comments: